بچه ها و قرنطینه خانگی! - مجله آزمون اول

یکی از دلایلی که این خانواده ها به آن اشاره می نمایند این است که حتی اگر خود آن ها تاب تحمل قرنطینه خانگی را داشته باشند، قرنطینه برای بچه ها امری سخت و طاقت فرسا است و بچه ها قدرت این میزان تاب آوری را ندارند.

بدون شک یکی از راه های افزایش تاب آوری کودک در محیط خانه، مطلع سازی بچه ها درباره بحران به وجود آمده است.

به گفته یک روانشناس کودک و نوجوان، با توجه به حساسیت موضوع کرونا و تأثیر مستقیم آن بر سلامت و جان افراد و خانواده، لازم و ضروری است که با استفاده از کلمات قابل درک و متناسب با سن بچه ها واقعیت ها را برای آن ها بازگو کنیم.

شیوا ابراهیمی در گفت وگو با خبرنگاران اظهار کرد: مسائل مبهم و ناشناخته خواه ناخواه خود مولد استرس و اضطراب هستند و به دلیل اینکه کرونا در حال حاضر فاقد درمان قطعی است و دانسته های ما در این رابطه نیز بسیار ناقص است، همین ویژگی ها خود سبب می شود که ویروس کرونا به یک عامل استرس زا تبدیل شود.

وی بیان نمود: در زمان ظهور عوامل فشارزا می بایست مقابله به جا و متناسب با آن صورت پذیرد که یکی از مهم ترین راه های پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا رعایت نکات بهداشتی و فردی است.

ابراهیمی اضافه نمود: از آنجایی که روابط میان اعضای خانواده به صورت زنجیره ای است و بر هم تاثیرگذار است رعایت بهداشت از سوی هریک از اعضای خانواده سبب حفظ سلامت خود و دیگر اعضای خانواده خواهد شد، که ضروری است با کودک در مورد مسئله ویروس کرونا صحبت نموده و به تناسب و اقتضای سنی آن ها مسائل را به آن ها انتقال داده، تا بچه ها نیز ملزم به رعایت بهداشت فردی شوند.

وی با اشاره به اینکه یکی از راه های انتقال اطلاعات به دیگران به ویژه بچه ها، اول پذیرش مسئله و درک مسئله است ادامه داد: یکی از قواعد مهم در علم روانشناسی، اصول واقع بینی است، در زمان بروز مسئله ای حاد و بحرانی به جای فرار از مشکل باید ابتدا مسئله را بپذیریم و سپس به دنبال راهکاری مناسب برای پیشگیری و گسترش بحران باشیم.

شیوا ابراهیمی اظهار داشت: متاسفانه بسیاری از افراد فکر می نمایند که با فرار کردن از واقعیت ها و نادیده دریافت بحران می توانند از استرس موجود بکاهند اما در اصل حقیقت این است که این کوشش مطلعانه برای سرکوب موقعیت پیش آمده نتیجه عکس خواهد داشت.

به گفته وی، طبق قانون ریباند ما هرچقدر توپ را به سرعت به سمت دیوار پرتاپ کنیم، توپ با سرعت بیشتری به ما بازمی شود و بدون شک هرچقدر در سرکوب افکار خود بکوشیم این افکار با شدت بیشتری تجلی می یابد.

این روانشناس کودک و نوجوان بیان نمود: بهتر است به جای سرکوب کردن افکار خود، واقع بین باشیم و تمام کوشش خود را در جهت به کارگیری روش های مناسب برای پیشگیری از آن و همچنین افزایش دانسته های خود به کارگیریم.

شیوا ابراهیمی در مورد چگونگی تعریف بحران برای بچه ها بیان نمود: بحث درباره مسئله ای در یک مقطع بحرانی، نیازمند مهارت خاص و ویژه ای است.

وی ادامه داد: زمانی که ما بخواهیم کودک را از یک شرایط بحرانی مطلع کنیم به طوری که هم از مسئله مطلعی یابد و هم آسیبی به او نرسد باید از روش ارتباطی درست و مناسب بهره ببریم.

ابراهیمی اظهار کرد: والدین می بایست با توجه به ویژگی های رفتاری و شخصیتی کودک و به دور از هرگونه تحکم رفتاری و سرزنش و اجبار مسئله ای را برای بچه ها خود شرح دهند.

وی تاکید نمود: از آنجایی که بچه ها توجه ویژه ای به نحوه صحبت کردن دیگران با خود دارند و حتی از بزرگسالان برای درک جهان بهره میبرند، اگر با آنها به شیوه تحکم و اجبار و سرزنش سخن بگوییم بدون شک نتیجه مطلوبی نخواهد داشت و کودک به مقابله با والدین بر می خیزد، در نتیجه توجه به نوع گفتار و نوع بیان که بار معنایی درستی دارند در برخورد با کودک بسیار موثر است.

شیوا ابراهیمی اضافه نمود: یکی از راه های مناسب مطلع سازی بچه ها، درگیر کردن بچه ها با مسئله و نظرخواهی کردن از او درباره بحران پیش آمده است زیرا بچه ها هرچقدر مورد تکریم و احترام دیگران به ویژه والدین قرار گیرند، احساس ارزشمندی نموده و بیشتر با والدین خود همکاری می نمایند.

به گفته وی بهتر است ساعاتی از روز را به طرح مسائل و نظرخواهی و نظر سنجی اعضاء خانواده اختصاص داد و به کودک اجازه دهیم نظرات خود را هرچند نادرست بیان کند.

ابراهیمی افزود: با درگیر کردن بچه ها و فرزندان خود در هر مسئله ای، کودک احساس ارزشمندی نموده و خود را در قبال مسئله پیش آمده مسئول و موظف می داند و همین خود تفکری کودک سبب افزایش مشارکت او در کارها و حفظ سلامت خود و دیگران می شود.

این روانشناس کودک و نوجوان یادآور شد: والدین جدای از نگرانی درخصوص ویروس کرونا، پیرامون نوع رفتار بچه ها نیز نگرانی خاصی دارند و ممکن است این نگرانی را به شیوه ای از خود بروز دهند که به جای همکاری، بچه ها از خود رفتار عکس نشان دهند.

وی با اشاره به اینکه بچه ها در مقایسه با بزرگسالان، سهل انگارتر هستند گفت: والدین نباید انتظار داشته باشند که بچه ها همان رفتاری را داشته باشند که والدین دارند زیرا میزان خطاپذیری بچه ها بیشتر از بزرگسالان است.

ابراهیمی یکی از راه های افزایش همکاری و همراهی بچه ها با والدین را اینگونه برشمرد و بیان نمود: یکی از راه های مناسب دعوت کودک به رابطه ای درست و مسالمت آمیز با والدین این است که به جای سرزنش و اجبارگویی به بچه ها، آنها را مورد تکریم قرار داده و به نوعی حس ارزشمندی در آن ها به وجود بیاوریم زیرا با ایجاد حس ارزشمندی، کودک میزان مشارکت خود با والدین و بزرگسالان را افزایش خواهد داد.

به گفته این روانشناس، با مطلع سازی کودک درباره بحران و برپایی چالش نظرخواهی و نظرسنجی و درگیر کردن کودک با مسئله پیش آمده سبب افزایش مسئولیت پذیری و خود تاملی کودک خواهد شد.

شیوا ابراهیمی اظهار داشت: زمانیکه تصمیم می گیریم حقیقتی را برای بچه ها شرح دهیم، از شرحاتی دقیق و درست متناسب با سن کودک استفاده کنیم و لازم نیست از عبارات و جملات آنچنانی که سبب ایجاد رعب و وحشت در بچه ها شود، استفاده کرد و از طرف دیگر نباید حقیقت را از بچه ها پنهان کرد زیرا این حق طبیعی یک کودک است که بداند به چه دلیل مجبور به در خانه ماندن و عدم ارتباط با دوستان خود است و نهایتا زمانی که کودک به این درک رسید که این محدودیت ها در راستای حفظ سلامتی خود اوست، تاب آوری کودک افزایش یافته و بیشتر با والدین خود همکاری خواهد نمود.

وی یکی از راه های افزایش تاب آوری بچه ها در قرنطینه را اینگونه بیان نمود و اضافه نمود: با توجه به انرژی درونی بچه ها بدیهی است که ماندن در یک محیط تکراری و یکنواخت به مدت طولانی او را بی تاب و بی قرار کند، لذا والدین می توانند با افکار و ایده های جذاب و خلاقانه و برنامه ریزی برای کارهای مفید و جالب، بچه ها را سرگرم نمایند در غیر این صورت بچه ها از محیط خانه فراری خواهند بود.

به اعتقاد این روانشناس کودک و نوجوان بازی درمانی یکی از راه های افزایش تاب آوری بچه ها در زمان قرنطینه خانگی است و والدین می توانند با انجام بازی های فکری، تمرکزی و بازی های بومی سرشار از هیجان و انرژی و تمرینات آرام سازی کودک خود را سرگرم نموده و خانه را به محیطی شاد و آرام برای کودک تبدیل نمایند.

ابراهیمی تاکید نمود: بدون شک هر میزان والدین در محیط خانه به اخبار و حوادث تلخ بپردازند، میزان تاب آوری کودک نیز به همان میزان کاهش خواهد یافت و یکی از راهکارهای سخن گفتن درباره بحران به وجود آمده این است که به جای آنکه مدام به فرزند خود بگوییم که نگران نباشند، بازخورد مثبتی به آن ها ارائه دهیم و به جای سرزنش کردن، برای نظرات آن ها دو گوش شنوا داشته باشیم و با همکاری و همفکری با کودک راه هایی را به کار ببریم که از ابتلای به ویروس جلوگیری کنیم.

به گفته وی، یکی از راه های افزایش خود کنترلی بچه ها مسئله پذیرش و درک مسئله است و زمانیکه مسئله به شیوه درست و متناسب سن کودک بازگو شود کودک مسئله را پذیرش نموده و در این راستا با والدین خود همکاری لازم را خواهد داشت و می بایست اطلاعات درستی را مشروط به اینکه سبب در هم شکستن حصار امنیتی کودک نشود به او انتقال دهیم.

شیوا ابراهیمی اظهار کرد: از اطمینان دادن بیش از حد به بچه ها خودداری کنید زیرا هر چیزی که از حد طبیعی خود فراتر رود سبب بیخیالی کودک خواهد شد و زمانیکه کودک اطمینان صددرصدی داشته باشد که ما از او مراقبت می کنیم، میزان مشارکت کودک با والدین کاهش یافته و در مقابل محافظت از خود احساس مسئولیت نخواهد نمود.

وی بیان نمود: والدین الگوهای رفتاری یک کودک هستند و ضروری است که والدین الگوی رفتاری و بهداشتی مناسبی داشته باشند تا بچه ها از آن ها الگوبرداری کند.

ابراهیمی اظهار داشت: رفتارهای تحکمی و سرزنشی حاکم در محیط خانه همیشه باعث فراری شدن بچه ها از محیط خانه خواهد شد و از آنجایی که جامعه با بحران روبه رو است و به اجبار بچه ها از فعالیت های هیجانی و روابط با دوستان خود منع شده اند و از سوی دیگر فضای حاکم در خانه نیز فضایی تحکمی و سرزنشی است کودک از محیط خانه و خانواده فراری بوده و تاب آوری او کاهش خواهد یافت، به همین دلیل ضروری است در شرایط کنونی بچه ها را درک و پذیرش نموده و فضایی شاد و آرام را برای بچه ها فراهم کرد.

وی در خاتمه یادآور شد: در موارد استرس زا، وسواس افکار نیز افزایش می یابد به ویژه افرادی که ذاتا درگیر وسواس فکری هستند و سعی در کنترل اعضای خانواده به ویژه بچه ها دارند، همین امر سبب دلزدگی کودک از محیط خانه و خانواده شده و احساس اسارت به او دست خواهد داد، لذا باید از تزریق رفتارهای وسواس گونه در شرایط بحرانی پرهیز کنیم.

مجله سی نوا: مجله سی نوا | آخرین اخبار جهان و ایران